طوری به فنّ خطابه مسلّط است که گمان نمی بری او کودکی 10 ساله باشد. علی امینی، مفسّر و حافظ کل قرآن کریم که در میان علمای کشورهای اسلامی به مفسّر خردسال مشهور است به سفرهای داخلی و خارجیِ زیادی رفته و مثلاً تنها در کشور لبنان بیش از30 سخنرانی داشته است...

...پدرش می گوید: در یکی از این سفرها در پایان نشستی که با اهل تسنن داشتیم، آنها فریاد می زدند که این طفل معجزه است! او امسال برای دریافت مدرک کارشناسی ارشدش در رشته علوم قرآنی نیز اقدام کرده است.

* چند سال است که حافظ قرآن هستی؟
هنوز به سال نرسیده! حدود دو ماه است که قرآن را تمام کرده ام.

* چه مدت طول کشید تا قرآن را حفظ کنی؟
شش ساله بودم که حفظ قرآن را شروع کردم. با ترجمه و مفاهیم و تا حدودی تفسیر. من در کنار حفظ قرآن، به مدرسه هم می روم. البته امسال را غیر حضوری خواندم. سال چهارم را هم جهشی!

* تصمیم خودت بود که قرآن را حفظ کنی؟ 
در کنار علاقه شخصی خودم، برنامه ریزی و تلاش والدینم بسیار مؤثر بود و تشویق آنها عامل مهمی شد در پیشرفت من.

* پس از شش سالگی شروع به حفظ آیات قرآن کردی...
نه آیات! آن موقع روزانه تنها یکی دو کلمه از قرآن را، آنهایی که کاربرد بیشتری داشت، حفظ می کردم. بعد از مدتی این کلمات تبدیل شد به نصفِ یک خط. و بعد یک خط، دو خط و تا امسال که من یک صفحه را در نیم ساعت حفظ می کنم.

* قرآن را در خانه حفظ کردی یا به کلاس می رفتی؟
در خانه و زیر نظر پدر و مادرم. چون پدرم 16 سال در حوزه و دانشگاه حفظ قرآن تدریس می کردند. به تشویق و آموزش ایشان من موفق به حفظ قرآن شدم. الآن ایشان استاد حفظ قرآن من و خواهر و برادر کوچکترم هستند.

* حافظ قرآن باشیم یا عامل به قرآن؟
مرحله پیش از عمل به قرآن، فهم آن است که لازمه فهم قرآن هم، حفظ قرآن است. همانطور که رهبر انقلاب هم فرموده اند: حفظ قرآن منتهی می شود به تدبّر در قرآن. مثلاً تفسیرالمیزان را که ببینید، ده جزء اولش بسیار متقن تر از مابقی آن است، دلیلش هم این است که علامه ده جزء اول را حفظ بوده اند.

* هم حافظ قرآنی هستی و هم مفسّر آن؟
تا جایی که توفیق داشته باشم، بله. البته رابطِ بین حفظ و تفسیر قرآن کریم، ترجمه آن است که این دو را به هم پیوند می دهد. باید ترجمه آیات را بدانید تا بتوانید آن را تفسیر کنید. من هنگام حفظ آیه های قرآن، ترجمه آیه ها را در کنارش می خوانم و فهم ترجمه آیه به من کمک می کند تا راحتتر آن آیه را حفظ کنم. بعد از حفظ آیه، نکات ترجمه را از آن استراج کرده و با مراجعه به تقسیر المیزان، تفسیر مجمع البیان، تفسیر نور، تفسیر نمونه و... به در یافت روشنی از تفسیر آیه می رسم.

* یعنی چه که با دانستن ترجمه، راحتتر قرآن را حفظ می کنی؟ 
این عین این است که شما بخواهی متنی را به زبان خارجی و بی آنکه بدانی موضوعش چیست، حفظ کنی. خیلی سختتر است تا وقتی بدانی چه می گوید. دانستن ترجمه آیات قرآن هم همین است؛ انسان می فهمد قرآن در آن آیه چه مطلبی را می خواهد به او بگوید. علاوه بر این دانستن ترجمه، راه عملی کردن قرآن در زندگی است. اینکه قرآن را به زبان عربی حفظ باشی خیلی خوب است اما اگر نتوانی به آن عمل کنی فایده ای ندارد. حفظ قرآن را با عمل به آن، زینت دهیم تا در روز قیامت به ما کمک کند.

* حفظ قرآن چه تأثیری در زندگی ات داشته؟
زندگی ام را که بسیار پر برکت کرده. این موضوع برای همه کسانی که حافظ قرآنند اتفاق می افتد. یکی از آثارش تقویت حافظه است. مثلاً من در شش سالگی دو کلمه را به سختی حفظ می کردم؛ اما حالا در نیم ساعت یک صفحه را به راحتی حفظ می کنم. برای کارهای دیگر هم همین طور است. مثلاً امسال برای خواندن امتحانات پایان ترمِِ سال پنجم، تنها پنج روز وقت گذاشتم!

* حفظ قرآن هوش و استعداد ویژه ای می خواهد؟ 
نه تنها استعداد ویژه ای نمی خواهد بلکه قرآن خود استعداد پروری می کند. به این معنی که حفظ قرآن حافظه های ضعیفتر را شکوفا می سازد.

* برای همسن و سالاهایت چه توصیه ای داری؟
یکی، نیکی به پدر و مادر. همانطور که قرآن فرموده: و با الوالدین احساناً. یعنی به پدر و مادرتان نیکی کنید. نیکی فقط محبت و توجه به آنها نیست؛ بلکه انجام آنچه آنان می خواهند هم نوعی نیکی است. مثل همین حفظ قرآن من. و دیگر اینکه توصیه می کنم به انس با قرآن از همین دوران کودکی. باید فهم قرآن را از دوران کودکی آغاز کرد؛ گرچه هستند علمایی که حفظ قرآن را در بزرگسالی آغاز کردند؛ اما از کودکی که شروع کنی نتایج مطلوبتری هم خواهد داشت. بهتر در ذهن می ماند و انسان فرصت بیشتری برای خدمت به قرآن دارد.

* بچه هایی که علاقمند به حفظ قرآن هستند، چطور حافظ آن شوند؟
حتماً زیر نظر استاد، قرآن را حفظ کنند. همین طرح 1446 هم که امسال برای حفظ قرآن اجرا می شود، یکی از بهترین کارهاست؛ که می توانند با مشارکت در این طرح با قرآن بیشتر مأنوس شوند. جمعیت حافظان قرآن در کشور ما- به نسبت جمعیت کشور- کم است در مقایسه با کشوری مثل سودان که جمعیت حافظانش زیاد است. باید خانواده ها این نیاز را احساس کنند. قطعاً این موضوع برکات زیادی هم برای نظام جمهوری اسلامی به همراه خواهد داشت.